Terminy „niepłodność” oraz „bezpłodność” bardzo często są stosowane wymiennie i dla wielu z nas znaczą one dokładnie to samo. Tymczasem mają one nieco inne znaczenie, a jedyne co łączy te dwa zjawiska to dramat, jaki przechodzą pary starające się bezskutecznie o dziecko.

 Niepłodność jest czasową niezdolnością do poczęcia oraz urodzenia dziecka, mimo regularnego współżycia seksualnego. Według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) niepłodność jest chorobą społeczną, która może być leczona dzięki osiągnięciom współczesnej medycyny. Bezpłodność jest natomiast trwałą niezdolnością do zajścia w ciążę i żadne dostępne metody nie wyleczą jej. I co bardzo ważne, przyczyna niepłodności oraz bezpłodności, ma zupełnie nieco inne podłoże.

JAKIE SĄ PRZYCZYNY NIEPŁODNOŚCI ORAZ BEZPŁODNOŚCI?

Niepłodność może dotyczyć zarówno kobiety, jak i mężczyzny, ale też i obojga partnerów jednocześnie. Jedną z najczęstszych przyczyn niepłodności są zaburzenia gospodarki hormonalnej, które mogą zaburzyć pracę jajników, zahamować owulację bądź też produkcję substancji, które są odpowiedzialne za zagnieżdżenie się zarodka w macicy. U mężczyzn zaburzenia hormonalne mogą doprowadzić do upośledzenia procesu spermatogenezy. Również choroby endokrynologiczne jak hiperprolaktynemia czy zespół policystycznych jajników są odpowiedzialne za niemożność posiadania potomstwa.

Za przyczynę niepłodności uważa się także wiele chorób przewlekłych, np.: nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, choroby nerek, a także niewłaściwy tryb życia, do którego zalicza się: brak ruchu, otyłość, nadużywanie alkoholu oraz palenie papierosów i stres.

Na przyczyny niepłodności po stronie kobiet mogą wpływać także nieprawidłowości  w budowie narządów o niewielkim nasileniu, natomiast  po stronie mężczyzn – choroby jąder, infekcje dróg moczowo-płciowych czy też przebyte zabiegi.

Za możliwe przyczyny bezpłodności uważa się wrodzone wady narządów rodnych, ich utratę bądź niedorozwój, przedwczesna menopauza oraz przebyte w przeszłości choroby, np. świnka. Trwała niezdolność do poczęcia dziecka może także skutkiem przebytej chemioterapii bądź radioterapii stosowanych w przypadku leczenia choroby nowotworowej.

BADANIA POZWALAJĄCE ROZPOZNAĆ NIEPŁODNOŚĆ I BEZPŁODNOŚĆ

Ustalenie co jest powodem problemów z zajściem w ciążę wymaga przeprowadzenia dokładnej diagnostyki. W przypadku kobiety jednym z najważniejszych elementów  w diagnostyce jest oznaczenie w surowicy krwi stężenia hormonu AMH, które pozwala ocenić wielkość rezerwy jajnikowej. Również bardzo istotne jest tzw. monitorowanie cyklu i w tym celu, w określonych dniach cyklu należy określić stężenie określonych hormonów. Ogromną rolę odgrywa także badanie narządów rodnych, zarówno fizykalne, jak i obrazowe. Zalecanymi zabiegami diagnostycznymi są: histeroskopia, sonoHSG czy biopsja endometrium. W przypadku mężczyzn podstawowym badaniem jest wykonanie badanie nasienia, dzięki któremu będzie można ocenić morfologię plemników, ich ruchliwość oraz liczbę.

LECZENIE NIEPŁODNOŚCI

Jak już wiemy, bezpłodność jest stanem nieodwracalnym. Jedynym sposobem, żeby para mogła się cieszyć z bycia rodzicami, jest adopcja, bądź procedura zapłodnienia pozaustrojowego z komórkami dawców.

W sytuacji niepłodności, sposób leczenia jest dopasowany do przyczyny problemu. Może on zatem polegać na leczeniu hormonalnym, bądź leczeniu operacyjnym (w przypadku niedrożnych jajowodów) lub też w ostateczności wykorzystać techniki wspomaganego rozrodu – inseminację bądź procedurę zapłodnienia pozaustrojowego.